Daha evvel Fiil-i Mazi mâlum fiiller anlatılırken 6 tane sülasi mücerred babtan söz edildi. Fiil-i Mazi Meçhul sigalarında (çekimleri) o kalıpları kullanacağız. Fakat Sülasi mücerred babların meçhul olduklarındaki hareke yapısını inceleyeceğiz. Bu bilgilerini paylaştığımız emsile kitabı sadece, sülasi mücerred bablardan olan 6 tane babın 1.si olan ve mazisi فَعَلَ vezninde olan نَصَرَ “yardım etti” fiili ve muzarisi يَفْعُلُ vezninde olan يَنْصُرُ “yardım ediyor” fiilidir. Sülasi mücerred ve malum olan mazi bir fiili meçhul yapmak demek, daha evvel faili belli olan fiili, faili belirsiz olan bir fiile dönüştürmek demektir. Yani نَصَرَ “yardım etti” derken bu نَصَرَ fiilinin tahtında (altında) müstetir (örtülü) bir هُوَ “O” zamirinin yattığını biliyoruz. Biz buna Türkçe’de gizli özne diyoruz. Yani misalen; “Ben okula gidiyorum” demektense, nefs-i mütekellim vahde olan أَنَا “Ben” zamirini söylemeden; “Okula gidiyorum” dediğimizde fiilin içinde zaten yine أَنَا “Ben” zamiri mevcuttur. Bunu hepimiz biliriz. Arapça’da buna misal; أَنَا أَذْهَبُ إِلَى الْمَدْرَسَةِ “Ben okula gidiyorum” gibi bir cümlede أَنَا “Ben” zamirini söylemez isek bile أَذْهَبُ “ben gidiyorum” fiilinin tahtında müstetir أَنَا “Ben” zamiri yatıyordur. Bunlardan binaen mâlum bir fiilin “öznesi” mâlum olandır. Arapça’da biz ona fail diyoruz. Şimdi gelelim sülasi mücerred mazi fiillerin meçhul haline…
Tüm sülasi mücerred mazi fiillerin meçhul kalıbı فُعِلَ ve muzari kalıbı ise يُفْعَلُ kalıbı iledir. Bu mazi ve muzari kalıbına نُونْ ve صَادْ ve رَاء harflerini koyarsak eğer ortaya çıkan kalıp şudur.
Meçhul Fiil | Muzari | Mazi |
Vezin | يُفْعَلُ | فُعِلَ |
Mevzun | يُنْصَرُ | نُصِرَ |
فُعِلَ | لَ | عِ | فُ |
نُصِرَ | رَ | صِ | نُ |
كُتِبَ | بَ | تِ | كُ |
ضُرِبَ | بَ | رِ | ضُ |